La pèsta escarlata , livre ebook
96
pages
Occitan (post 1500); Provençal
Ebooks
2021
Vous pourrez modifier la taille du texte de cet ouvrage
Obtenez un accès à la bibliothèque pour le consulter en ligne En savoir plus
Découvre YouScribe en t'inscrivant gratuitement
Découvre YouScribe en t'inscrivant gratuitement
96
pages
Occitan (post 1500); Provençal
Ebook
2021
Vous pourrez modifier la taille du texte de cet ouvrage
Obtenez un accès à la bibliothèque pour le consulter en ligne En savoir plus
Publié par
Date de parution
23 juin 2021
Nombre de lectures
2
EAN13
9782824056173
Langue
Occitan (post 1500); Provençal
Poids de l'ouvrage
3 Mo
Tres dròlles, vestits de pèls de bèstias gardan las cabras amb lor papeta sul ribairés. Sèm pas a l’Edat de la Pèira, mas en 2073 ! Lo vielhon, un còp èra professor d’universitat de la Baia de San Francisco, ten de repapiar del temps vièlh d’abans 2013 e de la Pèsta Escarlata. Pel darrièr còp, benlèu, ensaja de contar als salvatjons, pas tròp escotoses, l’epòca que los òmes èran tot-poderoses e cossí la pèsta anientèt gaireben tota l’umanitat. Mas l’espèr demòra. La civilizacion, la cal tornar bastir, emai s’aquò prendrà de temps !
A la nòstra epòca, aquesta distopia, quasi profetica, revestís una estonanta modernitat.
L’autor : Jack London nascut en 1876, grand barrutlaire e de tretze mestièrs, es conegut per sos romans d’aventura e de la natura salvatja coma White Fang, the Call of the Wild o The Sea-Wolf. Morís en 1916 pas gaire de temps aprèp aver escrich la Pèsta escarlata.
Lo traductor : Pèire Beziat contunha son prètzfach en nos tornant porgir una òbra d’un dels grands autors de la literatura mondiala. Ja paregut a cò de las Edicions dels Regionalismes : Viatge amb un Ase per Cevenas de R.-L. Stevenson (2019).
Publié par
Date de parution
23 juin 2021
Nombre de lectures
2
EAN13
9782824056173
Langue
Occitan (post 1500); Provençal
Poids de l'ouvrage
3 Mo
Meteis autor, meteis editor :
ISBN
Tous droits de traduction de reproduction et d’adaptation réservés pour tous les pays.
Conception, mise en page et maquette : © Eric Chaplain
Pour la présente édition : © edr/ EDITION S des régionalismes ™ — 2021
Editions des Régionalismes : 48B, rue de Gâte-Grenier — 17160 cressé
ISBN 978.2.8240.1083.0 (papier)
ISBN 978.2.8240.5617.3 (numérique : pdf/epub)
Malgré le soin apporté à la correction de nos ouvrages, il peut arriver que nous laissions passer coquilles ou fautes — l’informatique, outil merveilleux, a parfois des ruses diaboliques... N’hésitez pas à nous en faire part : cela nous permettra d’améliorer les textes publiés lors de prochaines rééditions.
Las Edicions dels Regionalismes
tenon de mercejar Bernat Vernhièras
per la relectura del tèxt.
Títol original : The Scarlet Plague
by The MacMillian Company New York (1915)
AUTOR
Jack London
T Í TOU
La Pèsta Escarlata
tradusit de l’anglés per Pèire Beziat Illustracions de Gordon Grant
Dedicatòria del traductor
Als meunes parents :
Elisa Beziat nasc. Combas (1928-2010)
Raymond Beziat (1924-2020)
M’acompanhan e me
sostan tot camin, long de
las regas tòrtas dels mots
Lo monde semblava coma s’èra estropat dins las flamas...
I.
L o caminòl seguissiá çò que dins lo temps èra estat la cauçada d’un camin de fèrre. Mas cap de tren i passava pas pus. Lo bòsc enrodava los costals de cada part de la cauçada e la subrondava dins un frami verd d’arbres e de bartasses. La senda èra pas pus larga que ne caliá per poder far passar qualqu’un e èra pas gaire mai qu’una dralha per las bèstias salvatjas. Aicí e alà, un tròç de fèrre rovilhat reganhava del sòl e ensenhava que lo ralh e las travèrsas èran totjorn aquí. A un airal plan en vista, un arbre, espés d’un palm, aviá grelhat a un ajust e aviá caplevat lo ralh. La travèrsa juntada per un tirafons aviá, a bèls uèlhs vesents, seguit lo ralh pro naut e son lòtjament s’èra emplit de grava e de fuèlhas poiridas, çò que fasiá qu’ara aquel vièlh cadafalc estranh se quilhava tot de bescaire. Tant estrecha èra aquela via que se remarcava plan qu’èra estada una via unenca.
Un òme vièlh e un dròlle caminavan sus aquel sendarèl. Avançavan dapasset pr’amor que l’òme èra rèirevièlh, un pauc de paralisia lo fasiá trampelejar e s’apevava pesugament sus son baston. Un calòt de pèl de cabra li parava lo cap del solelh. D’endejós aquesta pèl, pindorlava una flòta teunha de pels blancs crassoses. Una visièra engenhosament fargada amb una fuèlha larga li abrigava los uèlhs e d’endejós fintava lo camin ont pausava sos pès. La barba, coma lo pel, qu’auriá degut èsser blanca coma de nèu, èra tota burèla pr’amor dels tempèris e tota tacada per la vida dins los campaments. Li tombava gaireben fins a la cinta coma una granda madaissa tota cotissada. Sul pitre e sus las espatlas pindorlava un vestit de pèl de cabra d’una sola pèça, tot arnat. Los braces e las cambas, magrostins e acrochonits marcavan lo rèirevielhum tan plan coma l’uscle, los cretges e las grafinhadas marcavan las annadas d’exposicion als tempèris.
Lo dròlle que caminava davant, reglant l’ardor de sos muscles a l’avançada longanha del vielhon, portava tanben qu’un simple vestit – un tròç de pèl d’ors espelhandrada e traucada al mièg per poder far passar lo cap. Deviá pas aver mai de dotze ans. Ficada cocarèlament sus una de sas aurelhas, i aviá una coa de pòrc trencada de fresc. Dins una man portava un arc de talha mejana e una sageta.
Sus son esquina, i aviá un pòrta-sageta comol. D’un forrèl estacat per una correja a son còl despassava lo margue d’un cotèl de caça. Èra tan maurèl coma una amora e caminava a passes sords, gaireben coma un cat. Per contrast amb sa pèl usclada, aviá los uèlhs blaus, d’un blau-encre, mas afustats e traucaires coma un parelh de vironas. Semblavan devistar a lor entorn coma s’èran acostumats a o far. Tot caminant, lo dròlle solfinava tot a son entorn, tant i a que sas nasicas dilatadas e fremesissentas menavan a son cervèl una tièra sens fin de messatges del monde del defòra. Son ausida, tanben, èra afustada e èra estada entraïnada a operar automaticament. Sens esfòrç conscient, ausissiá totes los bruches leugièrs dins una quietud aparenta – los ausissiá, los destriava, los classificava – foguèsse lo bruch del vent que fregava las fuèlhas, del vonvonejadís de las abelhas o dels moscalhs, del renadís de la mar ailalin que li arribava son que amortit, o de la marmòta, just jos sos pès, que butava una pochada de tèrra per la boca de sa tuta.
Tot d’un còp, foguèt en alèrta e se plantèt. Lo bruch, la vista e la flaira l’avián avertit a l’encòp. Alonguèt la man darrèr el cap a l’òme vièlh, lo toquèt e los dos demorèron silencioses. Cap endavant d’un costat de la cima de la cauçada arribèt un bruch de quicòm que cracinava e l’agach del dròlle se fiquèt sus la cresta dels bartasses que bolegavan. Alara un ors gròs, un grizzly, apareguèt dins un tarrabast que tanben s’aturèt a la vista dels òmes. Los aimava pas e renèt d’un aire dolent. Doçamenton lo dròlle pausèt una sageta sus son arc e doçamenton tibèt la còrda. Mas jamai quitèt pas son agach de l’ors.
Doçamenton tibèt la còrda de l’arc...
Lo vielhon fintèt lo dangièr d’endejós sa fuèlha verda e demorèt plantat tant a son aise coma lo dròlle. Pendent qualques segondas, se facièron unes los autres, puèi, coma l’ors mostrava de signes que s’amaliciava de mai en mai, lo dròlle, d’un remenament de cap, senhalèt a l’òme vièlh de se rambar de pel sendarèl e de davalar la cauçada. Lo dròlle lo seguiguèt de per darrèr, totjorn tenent prèst l’arc tibat. Demorèron aquí fins a çò que lo tarrabast demest lo bartàs, delà la cauçada, lor ensenhèsse que l’ors èra partit. Lo dròlle rifanhèt, tornèt sul caminòl e clociguèt :
— N’èra un de gròs, Papet !
Lo vielhon brandiguèt lo cap e se planhèt de sa votz dolenta e asclada :
— N’i a, cada jorn, de mai en mai. Qual auriá cregut de viure pro temps per véser lo moment que se poiriá crénher per sa vida sul camin de l’Ostal del Bauç ? Quand èri dròlle, Edwin, los òmes, las femnas e los enfantons avián la costuma de venir aicí a milierats de San Francisco per bèl temps. Alara s’i vesiá pas cap d’ors. Non Sénher. Pagavan amb d’argent per los anar véser dins de gàbias, e n’i aviá pas gaire.
— De qu’es aquò l’argent, Papet ?
Abans que lo vielhon agèsse léser de respondre, lo dròlle se sovenguèt de quicòm. Botèt la man dins una pòcha qu’aviá jos sa pèl d’ors e trionfalament ne tirèt un dollard d’argent tot englandat e tot passit.
Quand l’òme vièlh sarrèt la pèça d’el, sos uèlhs lusiguèron :
— Pòdi pas véser res, mormolhèt. Agacha, tu, Edwin, per véser se trapas pas una data.
Lo dròlle espetèt de rire e cridèt tot embalausit : ...
